Szanowni Czytelnicy, 2018 jest rokiem jubileuszowym, w którym setna rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości łączy się z obchodami 100-lecia polskiej polityki spo­łecznej.

Rocznicy towarzyszą konferencje, wystawy i publikacje podsumowujące osiągnięcia polskiej polityki społecznej, również wobec osób z niepełnosprawno­ściami. To czas, który motywuje do zadawania ważnych pytań o przyszłe kie­runki wspierania osób z niepełnosprawnościami. W tym kontekście zachęcam Państwa do rozpoczęcia lektury bieżącego numeru Kwartalnika od wywiadu z Krzysztofem Michałkiewiczem, Sekretarzem Stanu w MRPiPS oraz Pełno­mocnikiem Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, który analizuje dotych­czasowe dokonania i wskazuje przyszłe kierunki działań podejmowanych przez rząd, samorządy i instytucje na rzecz osób niepełnosprawnych, tak aby miały one szansę na pełne i aktywne życie.

Ważnymi obszarami, w istotny sposób wpływającymi na życie osób z niepeł­nosprawnościami, są: kompleksowa rehabilitacja, edukacja i dostępność. Inte­gralną część kompleksowej rehabilitacji stanowi terapia zajęciowa. Poziom wy­kształcenia terapeutów zajęciowych różni się jednak w poszczególnych krajach Europy. Artykuł „Studia magisterskie w zakresie Terapii Zajęciowej w Repu­blice Czeskiej” opisuje rozwój kształcenia w dziedzinie terapii zajęciowej oraz możliwości pracy i rozwoju zawodowego absolwentów tego kierunku studiów. W polskim systemie kształcenia, w tym podyplomowego, dotychczas brakowało kierunku łączącego holistycznie kompetencje specjalisty ds. zarządzania reha­bilitacją. Tę lukę mają wypełnić studia podyplomowe „Specjalista ds. zarządza­nia rehabilitacją”, realizowane w ramach unijnego projektu „Wdrożenie nowego modelu kształcenia specjalistów ds. zarządzania rehabilitacją – jako element sys­temu kompleksowej rehabilitacji w Polsce”, którego liderem jest PFRON. Celem studiów jest wykształcenie m.in. 200 absolwentów, których zadaniem będzie za­rządzanie procesem rehabilitacji.

Specjalista ds. zarządzania rehabilitacją stanowi nieodłączną część interdy­scyplinarnych zespołów w instytucjach związanych z prewencją, ubezpieczenia­mi wypadkowymi i pomocą w powrocie na rynek pracy osobom, które stały się niezdolne do pracy na skutek wypadku przy pracy. System ubezpieczenia wypad­ków przy pracy i powrotu do pracy został opisany na przykładzie państw w regio­nie Azji i Pacyfiku. Szczególnie cenne jest doświadczenie południowokoreańskie, rozpatrywane pod kątem zapewnienia stabilności finansowej, sposobu zarządza­nia, obniżania kosztów funkcjonowania, ale też możliwości rozbudowy systemu ochrony bezpieczeństwa i zdrowia pracowników. W Polsce PFRON (jako lider) oraz ZUS i CIOP-PIB realizują obecnie wspólny projekt UE, w ramach które­go zostanie wypracowany i przetestowany model kompleksowej rehabilitacji, ułatwiającej podjęcie lub powrót do aktywności społecznej lub zawodowej osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Przykład południowokoreański moż­na potraktować jako wzór dobrej praktyki, gdyż w Polsce od lat 90. XX w. za­przestano prowadzenia interdyscyplinarnej rehabilitacji, łączącej rehabilitację medyczną, zawodową i społeczną, której celem jest osiągnięcie jak najwyższej niezależności osób, które nie mogą kontynuować lub podejmować się pełnienia ról społecznych oraz aktywności zawodowej.

W obliczu wzrastającego zapotrzebowania na opiekę wytchnieniową czy dłu­goterminową nad osobami niesamodzielnymi ze względu na niepełnosprawność czy na wiek, potencjał wykorzystania nowoczesnych technologii w obszarze opie­ki i medycyny dostrzegają autorzy artykułu „Teleopieka jako skuteczne rozwią­zanie w obliczu zjawiska wzrastającego zapotrzebowania na opiekę długotermi­nową”. Z kolei motywację pracowników z niepełnosprawnością zatrudnionych w branży IT analizują autorzy badania, którego celem było uzyskanie informacji na temat istotności motywatorów z punktu widzenia pracownika pełnosprawne­go i pracownika z niepełnosprawnością.

Innowacyjną koncepcję lekkiej i taniej bionicznej protezy ludzkiej dłoni oraz autorski mechanizm poruszania palcami prezentuje artykuł „Proteza ludzkiej dłoni – prototyp i analiza numeryczna”. Autor zwraca uwagę zarówno na pro­blem tworzenia protez rąk, jak i na problem ich dostępności cenowej. Tymcza­sem dzięki rozwojowi współczesnej nauki i techniki w medycynie utrata ręki nie musi oznaczać niepełnosprawności.

Polecam Państwu wnikliwą lekturę bieżącego numeru Kwartalnika i mam nadzieję, że zebrane teksty pozwolą Państwu pogłębić wiedzę na temat rozwią­zywania problemów związanych z niepełnosprawnością, zarówno poprzez za­poznanie się z zagranicznymi doświadczeniami w zakresie kształcenia specja­listów ds. zarządzania rehabilitacją oraz w zakresie przywracania zdolności do pełnienia ról społecznych i zawodowych w ramach rehabilitacji kompleksowej, jak również poprzez analizę możliwości wykorzystania nowoczesnych technolo­gii i w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, i w opiece nad nimi, kończąc na osiągnięciach polskich młodych naukowców w zakresie poprawy dostępności.

Z życzeniami ciekawej lektury

Kwartalnik "Niepełnosprawność - zagadnienia, problemy, rozwiązania"

źródło: www.pfron.org.pl