W październiku ubiegłego roku Trybunał Konstytucyjny orzekł, że uzależnienie świadczenia pielęgnacyjnego dla opiekuna dorosłej osoby z niepełnosprawnością od wieku, w którym powstała niepełnosprawność podopiecznego, jest niezgodne z konstytucją. Według Trybunału ustawodawca powinien podjąć działania zmierzające do przywrócenia równego traktowania wszystkich opiekunów dorosłych osób z niepełnosprawnością. TK uznał przy tym, że można inaczej traktować opiekunów dorosłych oraz opiekunów dzieci. MPiPS przygotowało projekt, który ma zrealizować orzeczenie Trybunału.

 

Pytania zadane przez PAP do Ministra Pracy i Polityki Społecznej:

 

Czy ustawa realizująca październikowy wyrok TK ma szanse wejść w życie przed końcem obecnej kadencji Sejmu?

 

Władysław Kosiniak-Kamysz: Tak. Trybunał nakazał, żeby zrobić to jak najszybciej. Jesteśmy do tego przygotowani. Warto ten projekt wprowadzić w życie, bo wykonanie wyroków Trybunału Konstytucyjnego jest jednym z naszych priorytetów, jeśli chodzi o prace legislacyjne.

 

Jednak to, co zaproponował resort, nie podoba się ani opiekunom osób dorosłych, ani dzieci z niepełnosprawnościami. Jak by pan przekonał do tych rozwiązań głównych zainteresowanych?

 

Władysław Kosiniak-Kamysz: Po pierwsze wszystkie prawa nabyte pozostają. I one pozostają na bardzo długo.

 

Oni się boją, że pozostaną do kolejnej komisji orzeczniczej.

 

Władysław Kosiniak-Kamysz: Nie. Bazą tego projektu jest trwałe zachowanie praw nabytych - nie tylko na czas decyzji administracyjnej lub orzeczenia. W tym projekcie gwarantujemy, że ci, dla których dzisiejsze zasady są korzystniejsze - bo nie dla wszystkich takie są - nie stracą swoich świadczeń. Na tej bazie budujemy projekt ustawowy.

Założenie i podstawa są bardzo proste, choć niezwykle ważne: nikt nie traci, prawa nabyte pozostają, rozszerzamy krąg i podnosimy świadczenia - na tyle, na ile nas stać, na tyle, na ile jest na dzisiaj możliwe.

To jest propozycja, która na pewno nie stoi w sprzeczności z decyzjami podjętymi rok temu, po wiosennych protestach rodziców i opiekunów dorosłych.

Musielibyśmy być bardzo nierozważni, żeby wycofywać się z tego, co rok temu uchwaliliśmy – podwyżkę świadczenia pielęgnacyjnego najpierw do 1000 zł, a teraz 1200 zł, a od przyszłego roku do 1300 zł.

Ci, którzy teraz są w systemie, będą mieli możliwość wyboru, jeżeli nowy system daje im lepsze warunki. Tak będzie w przypadku znaczącej części opiekunów osób dorosłych. Oni zyskają, bo zwiększymy im świadczenie z 520 zł do 800 zł, plus odprowadzane od tej kwoty składki i wyższy niż obecnie próg umożliwiający skorzystanie ze świadczenia, bo na poziomie 1000 zł na osobę w rodzinie.

Powtórzę jeszcze raz: na tym projekcie nikt nie traci.

Można się ze mną politycznie zgadzać lub nie, ale - powiedzmy to z całą mocą – prawa nabyte zostaną na trwałe, a nie na okres decyzji administracyjnych. Przez niedopowiedzenie, niezrozumienie lub niechęć do zrozumienia tego tematu może zostać wyrządzona duża krzywda przede wszystkim tym, którzy dziś czekają na te nowe rozwiązania, a ta grupa jest liczna i warto dla niej przeprowadzić tę zmianę.

 

Dlaczego zdecydowaliście się na wprowadzenie progu dochodowego również dla rodziców niepełnosprawnych dzieci?

 

Władysław Kosiniak-Kamysz: Trybunał wskazał, by brać pod uwagę sytuację materialną całej rodziny, powiedział o możliwości wprowadzenia progu dochodowego, który my wyznaczamy na najwyższym poziomie, czyli 1000 zł. Przeważnie kryterium dochodowe jest na poziomie ok. 600 zł, nieco wyższe jest dla osób z niepełnosprawnością. W naszej propozycji jest prawie dwa razy większy i świadczenie jest wyższe - na tyle, na ile mamy możliwość budżetową go dziś podnieść.

Na tyle nas dzisiaj stać, ale ta ustawa uporządkuje system, bo będzie jedno świadczenie.

Zdaję sobie sprawę, że obszar pomocy społecznej, pomocy osobie z niepełnosprawnością nigdy nie będzie wszystkich satysfakcjonował, bo nie ma takiego kraju na świecie, łącznie z tymi najbogatszymi.

Jestem przekonany, że jeżeli będzie wzrost gospodarczy, jeżeli będzie wzrost też aktywności zawodowej i sytuacja gospodarcza będzie lepsza, to ten obszar będzie jeszcze bardziej zauważony i doceniony. Na więcej dzisiaj nie możemy sobie pozwolić.

 

Opiekunowie osób z niepełnosprawnością chcieliby otrzymywać świadczenia także po śmierci swoich podopiecznych, tłumacząc, że po kilkudziesięciu latach zawodowej przerwy, trudno im będzie znaleźć pracę.

 

Władysław Kosiniak-Kamysz: Dlatego też wprowadziliśmy np. świadczenie aktywizacyjne dla osób, które wracają do pracy po latach opieki nad osobą z niepełnosprawnością. To jest 10 tys. zł dla pracodawcy, który taką osobę zatrudni. Myślimy też o kolejnym rozwiązaniu, które warte jest realizacji i może uda się je wprowadzić razem z wykonaniem wyroku Trybunału, czyli o umożliwieniu opiekunom korzystania z zasiłku i pomocy urzędu pracy na analogicznych zasadach, jak korzystają osoby, które wcześniej pracowały.

Czas opieki można uznać za czas poświęcony w jakiejś części pracy zawodowej. I później opiekunowie mogliby skorzystać przez określony okres z zasiłku dla bezrobotnych i przede wszystkim ze wsparcia przy poszukiwaniu pracy, np. szkoleń, podniesienia kwalifikacji, powrotu na rynek pracy. To jest wyjście naprzeciw tym postulatom.

 

Źródło: www.niepelnosprawni.pl